Polega na obumieraniu i powolnym oddzielaniu sie tkanki kostnej i chrzęstnej z końców stawowych kości. Ogniska martwicze pojawiaja sie w dużych stawach, najcześciej w kolanowych, łokciowych, rzadko w biodrowych, skokowych i ramiennych. Obszar martwiczy ma kształt soczewki dwuwypukłej wielkosci fasoli. Najcześciej procesem martwiczym zajęte sa kości wypukłe.
Duże znaczenie ma tutaj przeciążenie, większe urazy jednorazowe, kilkakrotnie wystepujące mniejsze urazy.
Niektórzy uważają ,że przyczyny jałowej martwicy u dorosłych należy szukać w zaburzeniach rozwojowych, polegających na wytwarzaniu sie odrebnych punktów kostnienia, oddzielonych od nasady kostnej cienkim płaszczem chrzestnym.
Chrzastka stawowa pokrywająca obszar chorej tkanki kostnej ulega stopniowej degradacji charakteryzujacej sie zwłuknieniem, zmatowieniem, utratą elastyczności i złamaniami. Może zatem dojśc do oderwania sie fragmentu kostnego wraz z chrząstką i do pojawienia sie ciała wolnego w jamie stawowej.
Dochodzi do tego najcześciej na skuek niewielkiego urazu. Odzielona tkanka chrzestna w jamie stawowej nie obumiera ,gdyż odrzywia ja płyn stawowy- może nawet dojść do jej wzrostu.
W przypadku nie oderwania sie fragmentu martwiczego kosci z czasem dochodzi do jej całkowitej rewaskularyzacji, przebuddowy i wygojenia.
Chorzy skarża się na słabość i zmęczenie kończyny.Później pojawiają się dolegliwosci bólowe w chorym stawie, wychudzenie mieśni, bolesność uciskowa, spowodowana podraznieniem błony maziowej stawu.
W przypadku, w którym nastąpiło wydzielenie sie ciała wolnego do stawu, pojawiajace sie raz po raz przeskakiwaniami, wkleszczenia wywoluja znaczny odczyn ze strony stawu w postaci obrzeku, wysięku oraz czasowego zniesienia lub ograniczenia ruchomości.
Leczenie:
Oszczędzanie lub odciażenie chorego stawu i unikanie wiekszych wysiłków w celu umożliwienia w ciagu 2 lat rewaskularyzację obumarłych fragmentów kostnych.
Sposób leczenia zalezy od umiejscowienia .W przypadku umiejscowienia ogniska martwiczego na szczycie kłykcia kosci udowejw miejscu obciazanym podczas pełnego wyprostu stawu kolanowego wystarczy unieruchomić kończyne w zgięciu 30 stopni i w ten sposób odciazyc miejsce chorobowo zmienione-chory moze w dalszym ciagu obciazac noge gdyz ognisko chorobowe jest juz poza strefa obciązenia.
Gdy stwierdzamy ciało wolne w stawie konieczne jest operacyjne usunięcie wolnych fragmentów.
Gdy oderwaniu uległ duzy fragment mozna spróbowac przytwierdzenia za pomocą dostepnych technik(przeszczepy itd)
