Metoda fizjoterapeutyczna stworzona przez fizjoterapeutę Robina McKenziego,przeznaczona do badania, leczenia i profilaktyki bólów kręgosłupa. W ostatnich latach zastosowanie metody zostało rozszerzone o stawy obwodowe.
W latach sześćdziesiątych nowozelandzki terapeuta R. McKenzie, opracował program badania i leczenia pacjentów z dolegliwościami kręgosłupa. Podzielił zaburzenia kręgosłupa na trzy główne grupy, uwzględniając przyczynę i stopień zmian zwyrodnieniowych w obszarze kręgosłupa i głównych stawów, tzw. zespoły:
zespół posturalny – dotyczy zaburzeń postawy ciała, a więc struktur tkankowo-stawowych, które nie są w żaden sposób uszkodzone,a tylko nadwyrężone statycznym przeciążeniem (np. długotrwałym, niedbałym siedzeniem; dotyczy najczęściej osób wykonujących prace biurowe, umysłowe),
zespół dysfunkcyjny – w sytuacji, gdy statyczne przeciążenie obejmuje tkanki i struktury uszkodzone w jakiś sposób, np. poprzez zrosty, przykurcze, zbliznowacenia, itp.,
zespół strukturalny – w głównej mierze właśnie na nim koncentruje się metoda; ma on związek ze strukturami znajdującymi się wewnątrz segmentu kręgowego (krążek międzykręgowy, pierścień włóknisty) oraz zewnątrz segmentu (stawy międzywyrostkowe, zrosty okołokorzeniowe), w zależności od mechanizmu uszkodzenia oraz wzorca bólowego, terapia opiera się na dobraniu odpowiedniego ruchu leczniczego.
Autor metody opracował program postępowania leczniczego, w którym oprócz technik, wykonywanych przez terapeutę, ważny jest sam ruch pacjenta, ćwiczenia i autoterapia wykonywana w domu. W ćwiczeniach dominują pozycje niskie, głównie leżące. Ruchy czynne powtarzane są wielokrotnie w różnych płaszczyznach, ale w ściśle określonym kierunku, niepowodującym bólu. Dużą wagę przykłada się do zaleceń, które chronią kręgosłup przed kolejnymi urazami i przeciążeniami. McKenzie stawia bardzo duży nacisk na profilaktykę.
Metoda ta jest chwalona wśród terapeutów ze względu na szczegółowy wywiad i badanie kliniczne.
